ÚC: Tân Thủ tướng chuyển trọng tâm chiến lược từ Nhật Bản sang Trung Quốc

28/03/2008_ Nhân chuyến công du ngoại quốc quan trọng đầu tiên từ ngày ông nhậm chức, thủ tướng Úc Kevin Rudd trước hết đã đến Washington và họp phiên thượng đỉnh hôm nay với Tổng thống Mỹ George Bush. Bản thân sự kiện này không có gì đáng ngạc nhiên, vì đối với Úc, Hoa Kỳ vẫn là đồng minh hàng đầu, mà chính sách đối ngoại của Canberra phải lưu tâm.

Thế nhưng, nhân vòng công du lần này, theo giới quan sát, tân Thủ tướng Úc đã tung ra một tín hiệu rõ nét cho thấy là chính sách châu Á của Canberra đã thay đổi. Sau chuyến công du Hoa Kỳ, Thủ tướng Kevin Rudd sẽ ghé châu Âu trước khi đi thăm Bắc Kinh. Chính việc chọn Trung Quốc làm chặng ngừng nhân chuyến công du quan trọng đầu tiên của mình đã thể hiện thay đổi chủ yếu trong đướng lối đối ngoại của thủ tướng Úc hiện nay. Đó là đặt trọng tâm vào Trung Quốc thay vì vào Nhật Bản như trước đây.

Theo chuyên gia phân tích Malcolm Cook, Chủ nhiệm chương trình châu Á Thái Bình Dương tại Viện Nghiên Cứu Lowy ở Sydney, đây là một thay đổi chiều hướng quan trọng, vì trong thời gian hơn một chục năm vừa qua, Tokyo là đối tác chiến lược quan trọng nhất của Canberra tại châu Á. Trên trường quốc tế, Nhật Bản được coi là ưu tiên thứ hai trong chính sách đối ngoại của Úc, chỉ sau Hoa Kỳ mà thôi. Đối với ông Damien Kingsbury, thuộc trường đại học Daekin, khi chọn Bắc Kinh thay vì Tokyo làm đối tác quan trọng hàng đầu của mình tại châu Á, Thủ tướng Úc đã mặc nhiên thừa nhận uy lực càng lúc càng tăng của Trung Quốc trong vùng. Mặt khác Bắc Kinh đã vươn lên thành một bạn hàng thiết yếu của Canberra trong địa hạt kinh tế, thương mại. Khi loan báo lịch trình chuyến công du lần này chẳng hạn, thủ tướng Úc đã đặc biệt ghi nhận sự kiện Bắc Kinh hiện là đối tác thương mại số một của Canberra, là khách hàng tiêu thụ một khối lượng lớn các nguyên liệu, vật liệu khai thác tại Úc.

Theo các nhà quan sát, sự chuyển hướng trong chính sách châu Á của Úc đã kéo theo một hệ quả đáng chú ý trên bình diện an ninh. Vào thời cựu Thủ tướng Úc Howard, Washington đã nỗ lực thúc đẩy sự hình thành của một liên minh bao gồm bốn nước Hoa Kỳ, Ấn Độ, Nhật Bản và Úc, từng được báo giới mệnh danh là « vòng cung dân chủ ». Mục tiêu không nói ra của liên minh này là làm đối trọng với đà vươn lên của Trung Quốc. Tuy nhiên, với chiếu hướng mới tại Canberra hiện nay, có thể nói là khả năng hình thành vòng cung gọi là dân chủ đã trở thành xa vời. Nhìn chung, trong việc thực hiện chính sách châu Á mới của mình, Thủ tướng Úc cũng cần phải trấn an đồng minh truyền thống số một của mình là Hoa Kỳ, nhất là khi Canberra đã quyết định triệt thoái lực lượng chiến đấu của mình ra khỏi Irak. Đó là điều mà ông Kevin Rudd sẽ phải cố gắng hoàn thành nhân chuyến công du Hoa Kỳ khởi sự vào hôm nay.
Trọng Nghĩa
(Ảnh : AFP : Thủ tướng Úc Kevin Rudd)