Lễ Tạ Ơn: Rắc rối quan hệ Mỹ - Trung

30/11/2007_ Quan hệ Mỹ Trung lại gặp rắc rối sau vụ Bắc Kinh từ chối cho hàng không mẫu hạm Mỹ cập bến Hồng Kông.

Hôm thứ tư vừa qua, Lầu Năm Góc đã phản đối chính quyền Trung Quốc vì Bắc Kinh đã từ chối cho hàng không mẫu hạm USS Kitty Hawk thả neo ở bến cảng Hồng Kông nhân ngày lễ Tạ Ơn 22 tháng 11, trong khi hàng trăm thân nhân đã kéo đến đây để đón các thủy thủ Mỹ. Cũng trong ngày thứ tư, Nhà Trắng cho biết tổng thống George Bush đã được Ngoại trưởng Trung Quốc bảo đảm rằng vụ nói trên chỉ là một sự hiểu lầm.

Thế nhưng, hôm qua, phát ngôn viên của Trung Quốc lại khẳng định là đây không hề là chuyện hiểu lầm. Phát ngôn viên này chỉ trích việc Hoa Kỳ trong tháng 10 vừa qua đã vinh danh đức Đạt Lai Lạt Ma, lãnh tụ tinh thần của người Tây Tạng, mà Bắc Kinh vẫn xem như là một nhân vật nguy hiểm vì chủ trương Tây Tạng độc lập. Phát ngôn viên của Trung Quốc cũng bày tỏ mối quan ngại trước việc Hoa Kỳ bán vũ khí cho Đài Loan, mà Bắc Kinh vẫn xem như là một bộ phận của lãnh thổ Trung Quốc. Tuy không nói thẳng, nhưng phát ngôn viên này để cho hiểu rằng việc Bắc Kinh từ chối cho hàng không mẫu hạm USS Kitty Hawk cập bến Hồng Kông chính là một biện pháp trả đũa Hoa Kỳ.

Về phần phát ngôn viên Nhà Trắng tỏ vẻ rất ngạc nhiên trước những tuyên bố trái ngược của phía Trung Quốc giữa hai ngày thứ tư và thứ năm, nhưng bà cho rằng đây chỉ là một sự cố nhỏ và vụ này càng cho thấy sự cần thiết phải thiết lập một đường dây liên lạc trực tiếp giữa hai quân đội Trung Quốc và Hoa Kỳ. Nói cách khác, Washington đang cố giảm nhẹ tầm quan trọng của sự cố nói trên và chỉ yêu cầu phía Bắc Kinh giải thích rõ lý do từ chối cho hàng không mẫu hạm Mỹ cập bến Hồng Kông.

Như tổng thống Bush vẫn thường nói, quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh rất phức tạp. Hoa Kỳ ngày càng lo ngại trước việc Trung Quốc gia tăng ngân sách quốc phòng, cũng như trước sự lớn mạnh về quân sự của nước này. Về mặt kinh tế, Hoa Kỳ đang phải đối phó với mức thâm thủng mậu dịch ngày càng lớn đối với Trung Quốc, mà nguyên nhân chính là đồng nhân dân tệ vẫn chưa được nâng giá. Ấy là chưa kể vấn đề nhân quyền vẫn gây bất hòa thường xuyên giữa Washington với Bắc Kinh. Nhưng Hoa Kỳ hiện nay vẫn rất cần đến sự hợp tác của Trung Quốc trong những hồ sơ quốc tế quan trọng như vấn đề hạt nhân của Bắc Triều Tiên và của Iran.

Thành ra, Washington không muốn quan hệ với Bắc Kinh bị xấu đi một cách không cần thiết. Có điều, giữa hai nước chưa thể có một sự tin cậy hoàn toàn. Bằng chứng là theo báo chí Nhật Bản hôm nay, Tokyo đã hủy bỏ một chuyến viếng thăm của các thủy thủ Trung Quốc trên một chiến hạm của Nhật Bản. Lý do là vì chiến hạm này có trang bị hệ thống bắn chặn tên lửa Aegis của Mỹ và Hoa kỳ sợ rằng gián điệp Trung Quốc có thể trà trộn vào đoàn thủy thủ để ăn cắp thông tin mật về hệ thống này. Theo nhật báo Yomiuri, chính tòa đại sứ Mỹ đã yêu cầu Tokyo hủy bỏ chuyến viếng thăm của các thủy thủ Trung Quốc. Một phát ngôn viên của bộ Quốc phòng Nhật Bản đã bác bỏ tin trên, nhưng trong năm nay, Washington đã từng bày tỏ mối quan ngại sau khi một hạ sĩ quan Nhật Bản, có vợ là người Trung Quốc, dường như đã ăn cắp được những thông tin mật về hệ thống Aegis.

Về phía Trung quốc, trước vụ hàng không mẫu hạm USS Kitty Hawk, Bắc Kinh cũng đã từ chối để cho hai tàu gỡ mìn của Mỹ cập bến Hồng kông trong khi hai tàu này đang cần tìm nơi tránh bão và tiếp tế nhiên liệu.
Thanh Phương
(Ảnh : www.telegraph.co.uk : Hàng không mẫu hạm USS Kitty Hawk)