NHẬT BẢN: Thông qua luật hỗ trợ liên quân hoạt động tại Afghanistan

11/01/2008_ Chính phủ Nhật Bản buộc phải sử dụng biện pháp mạnh để thông qua luật hỗ trợ liên quan hoạt động tại Afghanistan.

Trong vài tuần nữa, hải quân Nhật Bản sẽ lại tiếp tục hỗ trợ hậu cần cho liên quân hoạt động tại Afghastan, sau khi hạ viện, ngày hôm nay, đã thông qua dự luật triển hạn nhiệm vụ này.

Dưới sức ép của Hoa Kỳ, trước sự chống đối của phe đối lập, hiện chiếm đa số tại Thượng viện, chính phủ của thủ tướng Fukuda đã buộc phải vận dụng một điều khoản đặc biệt trong Hiến pháp, theo đó, một dự luật, sau khi được hạ viện thông qua, nhưng lại bị thượng viện bác bỏ thì có thể được đem ra bỏ phiếu lại tại hạ viện và lần này cần có 2/3 số phiếu thuận. Tại Hạ viện, đảng Tự do Dân chủ của thủ tướng Fukuda chiếm đa số rộng rãi.

Từ sáu năm qua, ở Ấn Độ Dương, hải quân Nhật Bản làm nhiệm vụ tiếp tế hậu cần cho tầu chiến và máy bay trong lực lượng liên quân quốc tế hoạt động tại Afghanistan. Thế nhưng, đến mồng một tháng 11 năm ngoái, đạo luật liên quan đến nhiệm vụ này hết hạn, trong khi đó, đảng Dân chủ thuộc phe đối lập, chiếm đa số tại Thượng viện sau cuộc bầu cử hồi tháng 7 năm 2007, đã từ chối bỏ phiếu thuận triển hạn văn bản này.

Các cuộc tranh cãi về hồ sơ này là một trong những nguyên nhân buộc ông Shinzo Abé phải từ chức, hồi tháng 9 năm ngoái.

Từ Tokyo, thông tín viên Federique Charles tường trình : « Trong một đất nước hoạt động dựa trên sự đồng thuận, lần đầu tiên kể từ hơn nửa thế kỷ qua, một chính phủ Nhật bản đã phải dựa vào 2/3 đa số ủng hộ tại Hạ viện, để tránh được sự ngăn chặn của phe đối lập tại Thượng viện, trong việc thông qua một dự luật cho phép hải quân nước này nối lại nhiệm vụ tiếp tế nhiên liệu cho các tầu chiến của liên quân ở Ấn Độ Dương. Chính phủ của thủ tướng Fukuda đã làm việc này, cho dù các cuộc thăm dò dư luận cho thấy có tới 54% người Nhật không tán đồng. Đảng Dân chủ của ông Ichoro Ozawa đã phản đối dự luật vì không chấp nhận hải quân Nhật Bản hỗ trợ hậu cần cho các lực lượng liên quân hoạt động tại Afghanistan. Sự chống đối của phe đối lập đã làm tê liệt sinh hoạt chính trị tại Nhật Bản từ nhiều tháng qua. Theo ông Ozawa, nhiệm vụ nói trên của hải quân Nhật Bản đi ngưọc lại tinh thần Hiến pháp chủ hoà của nưóc này. Về phần mình, thủ tướng Fukuđa cho rằng Nhật Bản cần tham gia đóng góp vào cuộc chiến chống khủng bố. Từ 6 năm qua, hải quân Nhật Bản đã làm nhiệm vụ tiếp tế nhiên liệu cho các tầu chiến của lực lượng quốc tế tại Afghanistan. Hoạt động này đã ngưng lại vào tháng 11 vừa qua, vì đảng Dân chủ thuộc phe đối lập, chiếm đa số tại Thượng viện, không chấp nhận triển hạn, cho dù một bộ phận trong đảng này lại ủng hộ nhiệm vụ nói trên của hải quân Nhật Bản ».

Kể khi có bản Hiến pháp năm 1947, lần đầu tiên chính quyền Nhật Bản sử dụng điều khoản đặc biệt này là để thông qua một dự luật liên quan đến cuộc đua thuyền máy vào năm 1951, tức là một năm trước khi quân đội Mỹ chấm dứt sự chiếm đóng và Nhật Bản giành lại toàn bộ chủ quyền quốc gia.

Giới quan sát nêu ra cái giá phải trả đối vơí thủ tướng Fukuda trong vụ này. Từ tháng 12 đến nay, tỷ lệ được lòng dân của ông bị sụt giảm mạnh, hơn nữa đa số ngưòi dân Nhật Bản lại không ủng hộ việc triển hạn cho hải quân. Theo ông Tetsuro Kato, giáo sư khoa học chính trị tại đại học Hitotsubashi, được AFP trích dẫn, thì việc sử dụng điều khoản đặc biệt trong Hiến pháp chứng tỏ là thủ tướng Fukuda đã thất bại trong cuộc đọ sức với phe đối lập và tỷ lệ được lòng dân của ông sẽ còn tiếp tục đi xuống.
Đức Tâm
(Ảnh : AFP : lãnh đạo đảng Dân chủ, phe đối lập Ichiro Azawa - bên trái - và thủ tướng Yasuo Fukuda)