CĂM BỐT : Phiên tòa xét xử tội diệt chủng của Khmer Đỏ lại bị trì hoãn

07/02/2008_ Việc cựu lãnh đạo Khơme Đỏ Noun Chea hôm nay kháng cáo lệnh bắt giam là một trong những hành động khiến cho phiên tòa xét xử tội ác chế độ diệt chủng Pol Pot tiếp tục bị trì hoãn. Noun Chea đã bị bắt vào tháng 9 năm ngoái và bị truy tố về tội ác chiến tranh và tội ác chống nhân loại, nhưng hôm nay, ông đòi được trả tự do, khẳng định là ông không hề có ý định rời khỏi Căm Bốt cũng như gây áp lực lên các nhân chứng. Thẩm phán Canada Robert Petit đã đề nghị tòa bác đơn xin tự do của Noun Chea. Tòa sẽ ra quyết định vào tuần tới. Trước Noun Chea, cựu trưởng trại tù khét tiếng Toul Sleng của Khơme Đỏ, biệt danh là Douch, vào đầu tháng 12 vừa qua cũng đã yêu cầu được tự do, nhưng tòa đã bác đơn.

Ngoài Noun Chea và Douch, ba cựu lãnh đạo khác của Khơme Đỏ là Ieng Sary, Ieng Thirith và Khieu Samphan cũng đang ngồi tù chờ ngày ra tòa. Vấn đề là đa số nay đều già yếu đến mức những người đặc trách toà án xét xử tội ác chế độ Pol Pot sợ rằng các nghi phạm này sẽ chết trong tù trước khi phiên xử được mở ra. Chẳng hạn như ông Ieng Sary, cựu ngoại trưởng Khơme Đỏ, năm 82 tuổi, đã được đưa vào bệnh viện hôm thứ năm vừa qua vì đi tiểu ra máu.

Tòa án đặc biệt xét xử tội ác Khơme Đỏ đã được thiết lập vào tháng bảy năm 2006, sau gần 10 năm thương lượng giữa chính phủ Cam Bốt với Liên Hiệp Quốc, nhưng cho tới tay, ngày mở phiên xử vẫn chưa được ấn định . Một trong những lý do đó là cứ xảy ra lục đục giữa thẩm phán Căm Bốt với thẩm phán ngoại quốc. Thêm vào đó, luật sư đoàn Căm Bốt vẫn cứ muốn nắm quyền điều khiển các luật sư bào chữa người ngoại quốc. Một ví dụ điển hình là theo lẽ Noun Chea đã ra hầu tòa vào thứ hai tuần này, nhưng một trong hai luật sư ngoại quốc của ông ta chưa được phép ra bào chữa cho thân chủ. Luật sư đoàn Căm Bốt đã từ chối luật sư này với lý do là ông ta ký sai các giấy tờ cho phép hành nghề tại Cam Bốt. Đến hôm qua, vụ này mới được giải quyết. Ngoài những rắc rối về thủ tục, giấy tờ, tòa án xét xử tội ác Khơme Đỏ còn bị thiếu nguồn kinh phí để hoạt động. Hôm nay, tòa án này vừa kêu gọi cộng đồng quốc tế trợ giúp thêm 114 triệu đôla để có thể kéo dài thời gian hoạt động từ 3 năm lên 5 năm. Nhưng không chắc là quốc tế đáp ứng đầy đủ yêu cầu này, bởi vì tòa án vốn đã khó nhọc lắm mới có được ngân sách ban đầu là 56 triệu đôla.

Tóm lại, gần 30 năm sau khi chế độ Khơme Đỏ bị lật đổ, lãnh tụ tối cao của chế độ này là Pol Pot thì đã nằm yên dưới đáy mồ từ năm 1998, và nếu phiên toà cứ bị trì hoãn như vậy, có khả năng là những cựu lãnh đạo khác của Khơme Đỏ cũng sẽ về chầu trời trước khi đối diện với công lý và hương hồn của khoảng 2 triệu nạn nhân của nạn diệt chủng sẽ mãi mãi không yên.
Thanh Phương
(Ảnh : AFP : Nuon Chea ra trình diện thẩm phán)